کامل‌ترین اصطلاحات، مفاهیم و لغت نامه بورس بر اساس حرف ت
**
تامین مالی
تامین مالی به فرآیند تامین بودجه یا منابع مالی مورد نیاز برای انجام فعالیت‌های تولیدی، تجاری، سرمایه‌گذاری و … گفته می‌شود. اشخاص و شرکت‌ها می‌توانند متناسب با وضعیت و اهداف خود، به روش‌های گوناگونی فرآیند تامین مالی را انجام دهند. از جمله رایج‌ترین روش‌های تامین مالی در ایران می‌توان به تامین مالی از طریق دریافت وام از بانک‌ها و موسسات مالی و تامین مالی با استفاده از ابزارها و روش‌های تعریف شده در بازار سرمایه اشاره کرد.
تولید ناخالص داخلی
تولید ناخالص داخلی (Gross Domestic Product) یا GDP، كل ارزش ریالی محصولات نهایی توليد شده توسط واحدهای اقتصادی مقيم كشور در یک دوره زمانی مشخص است. محصولات نهایی نیز چیزی است که برای مصرف نهایی خریداری شده است و خود در یک خدمت یا محصول دیگر مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
مثلا نان به عنوان یک محصول نهایی که به مصرف می‌رسد، مراحلی مانند تولید گندم و تبدیل گندم به آرد را طی می‌کند. بنابراین توليد ناخالص داخلی شامل ارزش نان است و نباید ارزش هر یک از مراحل تولید را جداگانه در محاسبات وارد کرد.
تولید ناخالص ملی
تولید ناخالص ملی (Gross National Product) یا GNP، كل ارزش ریالی محصولات نهایی توليد شده توسط شهروندان یک کشور (در سراسر دنیا) در یک دوره زمانی مشخص است. به عبارت دیگر، تولید ناخالص ملی عبارت است از تولید ناخالص داخلی منهای ارزش پولی محصولات نهایی تولید شده در داخل کشور توسط خارجی‌ها، به اضافه ارزش پولی محصولات نهایی تولید شده توسط شهروندان آن کشور در سایر کشورهای خارجی در یک دوره زمانی مشخص.
تحقق سود
فرض کنید شرکتی در ابتدای سال مالی خود پیش‌بینی می‌کند که در انتهای سال، به ازای هر سهم ۲۰۰ تومان سود به دست می‌آورد. اگر در انتهای سال مالی، میزان سود تحقق یافته به ازای هر سهم ۱۸۰ تومان باشد، به این معناست که شرکت توانسته ۹۰ درصد سود پیش‌بینی شده را محقق کند. به چنین مفهومی، درصد تحقق سود گفته می‌شود.
درصد سود تحقق یافته از تقسیم سود محقق شده بر سود پیش‌بینی شده هر سهم به‌دست می‌آید:
هر چقدر درصد تحقق سود یک شرکت بیشتر باشد، بدین معناست که پیش‌بینی شرکت در میزان سود، دقیق‌تر بوده است.
تقاضا
در علم اقتصاد، منظور از تقاضا، مقدار کالا یا خدماتی است که خریداران، در قیمتی مشخص، تمایل به خرید آن دارند. منظور از تقاضا برای هر ورقه بهادار در بازار سرمایه نیز تعداد ورقه بهاداری است که خریداران در قیمت‌های مشخص، تمایل به خرید آن دارند. چنانچه تقاضا بیشتر از عرضه باشد، قیمت افزایش پیدا می‌کند. در این شرایط در بازار سرمایه ممکن است برای خرید یک ورقه بهادار در سقف قیمتی مجاز آن، صف خرید ایجاد شود.
تابلو‌خوانی
تابلو‌خوانی یکی از روش‌های تجزیه و تحلیل سهام شرکت‌های بازار سرمایه است که در آن معامله‌گر به بررسی اطلاعات موجود در تابلوی سهم مورد نظر خود می‌پردازد. تابلوی یک سهم را می‌توان در وب‌سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران که این اطلاعات را در اختیار عموم قرار می‌دهد، مشاهده کرد.
اطلاعات موجود در تابلوی سهام شرکت‌های مختلف شامل قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله، بازه نوسان قیمت سهم، تعداد معاملات، حجم خرید و فروش سهامداران حقیقی – حقوقی، حجم معاملات و… اوراق در روز‌های مختلف است.
ترازنامه
ترازنامه یکی از صورت‌های مالی اساسی شرکت است که مانند یک عکس فوری، وضعیت مالی آن را در انتهای یک دوره مالی نشان می‌دهد. ترازنامه از دو ستون کنار هم تشکیل می‌شود. در ستون سمت راست، انواع دارایی‌ها و در ستون سمت چپ، انواع بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام (سرمایه) نوشته می‌شود. رابطه بین این دو ستون به شرح زیر است:
دارایی‌ها = بدهی‌ها + حقوق صاحبان سهام (سرمایه)
به رابطه فوق که اولین بار توسط لوکا پاچیولی ارائه شده است، معادله اساسی حسابداری یا معادله پاچیولی گفته می‌شود.
تسویه خرید و فروش
تسویه خرید و فروش به معنای جابجایی وجه معامله و مالکیت اوراق بهادار موضوع معامله بین خریدار و فروشنده است. تسویه خرید و فروش در بازار سرمایه توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه صورت می‌پذیرد. اوراق بهادار با توجه به نوع آن، زمان تسویه متفاوتی دارند که توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی تعیین شده است.
تورم
تورم به مفهوم افزایش سطح عمومی قیمت سبدی از کالا و خدمات طی یک بازه زمانی مشخص است. تورم در واقع نشان‌دهنده کاهش قدرت خرید و از دست رفتن ارزش پول ملی و افزایش قیمت‌هاست. نرخ تورم عبارت است از تغییرات نسبی شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI). شاخص قیمت مصرف‌کننده معیاری برای سنجش قیمت سبدی از کالا و خدمات است که این سبد، هر چند سال یک‌بار و بر اساس تغییرات خدمات و کالاهای مورد استفاده عموم مردم جامعه بازنگری می‌شود. به عنوان مثال از زمانی که استفاده از اینترنت فراگیر شد، هزینه‌های مربوط به آن نیز در این سبد قرار گرفت.
تعدیل سود
با گذشت زمان احتمال تغییر چند پارامتر در صورت مالی شرکت وجود دارد. شرکت‌های پذیرفته شده در بورس وظیفه دارند، به‌طور مستمر و در دوره‌های سه‌ماهه، عملکرد واقعی خود را بررسی کرده و پیش‌بینی جدید خود از میزان سودآوری شرکت را بر اساس عملکرد واقعی به بازار منعکس کنند. به این فرآیند، تعدیل سود گفته می‌شود. اگر سود پیش‌بینی شده جدید بیشتر باشد، به آن تعدیل مثبت و اگر کمتر باشد، به آن تعدیل منفی می‌گویند.
فرض کنید سود پیش‌بینی‌شده شرکت از ۱۰۰ به ۱۴۰ تومان افزایش پیدا کرده باشد. خواهیم داشت:
