کاملترین اصطلاحات، مفاهیم و لغت نامه بورس بر اساس حرف س
**
سود مرکب
سود مرکب به وضعیتی اطلاق میشود که هم به اصل سرمایه و هم به سودهای دریافت شده در گذشته، سود تعلق بگیرید. مثلا تصور کنید ۱۰۰۰ تومان در یک بازار که سود مرکب پرداخت میکند، سرمایهگذاری کردهاید. تصور کنید بازدهی سالانه این بازار برابر ۱۰ درصد است. در این حالت، وضعیت دارایی شما طی سالهای آتی به شرح زیر خواهد بود:
در انتهای سال اول، ۱۰ درصد سود به ۱۰۰۰ تومان شما تعلق گرفته و داراییتان به ۱۱۰۰ افزایش مییابد.
در انتهای سال دوم، ۱۰ درصد سود به ۱۱۰۰ تومان شما تعلق گرفته و داراییتان به ۱۲۱۰ افزایش مییابد.
در انتهای سال دوم، ۱۰ درصد سود به ۱۲۱۰ تومان شما تعلق گرفته و داراییتان به ۱۳۲۱ افزایش مییابد.
و …
سود ساده
سود ساده به وضعیتی اطلاق میشود که فقط به اصل سرمایه شما سود تعلق بگیرید. یعنی به سودهایی که در گذشته کسب کردید، سودی تعلق نخواهد گرفت. مثلا تصور کنید ۱۰۰۰ تومان در یک بازار که سود ساده پرداخت میکند، سرمایهگذاری کردهاید. تصور کنید بازدهی سالانه این بازار برابر ۱۰ درصد است. در این حالت، وضعیت دارایی شما طی سالهای آتی به شرح زیر خواهد بود:
در انتهای سال اول، ۱۰ درصد سود به ۱۰۰۰ تومان شما تعلق گرفته و داراییتان به ۱۱۰۰ افزایش مییابد.
در انتهای سال دوم، ۱۰ درصد سود به ۱۰۰۰ تومان شما تعلق گرفته و داراییتان به ۱۲۰۰ افزایش مییابد.
در انتهای سال دوم، ۱۰ درصد سود به ۱۰۰۰ تومان شما تعلق گرفته و داراییتان به ۱۳۰۰ افزایش مییابد.
و …
سپرده غیر دیداری
سپرده غیر دیداری یا سپرده پس انداز به سپردههایی گفته میشود که قابلیت انتقال به شخص ثالث از طریق چک را ندارند و استفاده از آن فقط توسط صاحب سپرده امکانپذیر است. از همین رو، سپرده غیر دیداری نسبت به سپرده دیداری نقدشوندگی کمتری دارد. سپرده غیر دیداری شامل سپردههای قرض الحسنه پس انداز، سپردههای پس انداز مسکن و انواع سپردههای سرمایهگذاری مدتدار یک تا چند ساله میشود.
سپرده دیداری
سپرده دیداری (Demand Deposit) که به اختصار به صورت DD نمایش داده میشود، به سپردههای گفته میشود که بانک متعهد است به محض رویت چک صادر شده توسط صاحب حساب، وجه سپرده شده را به میزانی که در چک قید شده است، بپردازد. به عبارت دیگر، سپرده دیداری حسابی نزد بانک است که معمولا بهرهای به آن تعلق نمیگیرد و هر لحظه که مشتری اراده کند، میتواند از طریق واگذاری چک به سایر افراد، از آن برداشت کند. به سپرده دیداری، سپرده قرض الحسنه جاری نیز گفته میشود.
سرمایه گذاری
در مفاهیم مالی، سرمایه گذاری به معنای صرف نظر کردن از مقدار مشخصی پول در زمان حال با هدف کسب مقدار پول بیشتر در آینده است. سرمایه گذاری را میتوان با توجه به معیارهای مختلفی دسته بندی کرد. از جمله این معیارها میتوان به مدت زمان سرمایه گذاری (کوتاه مدت، میان مدت، بلند مدت)، ریسک سرمایه گذاری (کم ریسک، ریسک متوسط، پر ریسک) و موضوع سرمایه گذاری (داراییهای واقعی مانند طلا، املاک و مستغلات و داراییهای مالی مانند سهام و سایر اوراق بهادار) اشاره کرد.
سهامدار عمده
سهامدار عمده یک شرکت، شخص حقیقی یا حقوقی سهامدار آن است که بیش از یک درصد از کل سهام آن شرکت را تحت تملک خود دارد. لیست سهامداران عمده یک سهم نیز در صفحه مربوط به آن در سایت مدیریت فناوری بورس تهران (TSETMC.com) نمایش داده میشود. البته لازم به ذکر است که لزوما سهامدار عمده بودن به معنای داشتن کرسی مدیریتی در هیئت مدیره شرکت نیست.
سامانه تدان
سامانه تدان (تحلیل دادههای ناشران) از زیرمجموعههای سامانه کدال است که در سال ۱۳۹۴ جهت ارائه تحلیلهای مناسب و قابل اعتماد و گسترش شفافیت در بازار سرمایه شروع به کار کرد. وظیفه این سامانه، دریافت گزارشهای تحلیلی از مشاوران و تحلیلگران برخی از نهادهای حقوقی فعال در بازار سرمایه و ایجاد بستری برای مطرح شدن پرسشها از ناشران در راستای برگزاری کنفرانس خبری است. در حالت کلی، محتویات این سامانه شامل پاسخ به سوالات سهامداران حقوقی در رابطه با گزارشهای کدال و تحلیل گزارشهای کدال است.
سقف اعتباری
سقف اعتباری به معنای حداکثر اعتباری است که یک بانک (یا یک وامدهنده) برای مشتریان خود در نظر میگیرد و حداکثر به آن میزان، به او اعتبار پرداخت میکند. سقف اعتباری در خصوص LC یا اعتبار اسنادی (Letter of Credit) نیز به معنای حداکثر تعهدات بانک صادر کننده LC است.
سفته بازی
انجام معاملات پرریسک با هدف کسب سود از نوسان قیمت یک دارایی را سفته بازی (Speculation) گویند. سفته بازی که گاهی به آن نوسانگیری هم گفته میشود را میتوان در مقابل سرمایه گذاری قرار داد و میتوان آنها را با توجه به معیارهایی مانند افق زمانی تصمیمگیری و میزان ریسکی که برای انجام معاملات میپذیرند، با یکدیگر مقایسه کرد. فعالیتهای سفته بازی در حد متعادل، به تعدیل عرضه و تقاضای بازار کمک میکند و در طرف مقابل، شکل افراطی سفته بازی موجب ایجاد حبابهای قیمتی و نوسانات شدید قیمتها شده و به مکانیزمهای بازار آسیب میزند.
سیاستهای مالی
به مجموعه سیاستهای دولت برای کنترل و اثرگذاری بر اقتصاد، سیاستهای مالی گفته میشود. افزایش یا کاهش هزینهها و مخارج دولت و افزایش یا کاهش میزان مالیات، در زمره سیاستهای مالی قرار میگیرند. سیاستهای مالی در حالت کلی به دو نوع انبساطی و انقباضی تقسیم میشوند. سیاستهایی مالی انبساطی (کاهش مالیات و افزایش هزینههای دولت) موجب افزایش فعالیتهای اقتصادی و سیاستهای مالی انقباضی (افزایش مالیات و کاهش هزینههای دولت) موجب محدود شدن فعالیتهای اقتصادی میشوند.