کاملترین اصطلاحات، مفاهیم و لغت نامه بورس بر اساس حرف گ
**
گواهی سپرده کالایی زعفران
معاملات گواهی سپرده کالایی زعفران از بهمن ماه سال ۹۵ در بورس کالا راهاندازی شد. فرآیند ایجاد یک گواهی سپرده کالایی زعفران به این شکل است که دارنده زعفران به یکی از انبارهای معرفی شده توسط بورس کالا مراجعه نموده و پس از انجام مراحل آن، انبار نسبت به پذیرش کالا اقدام نموده و قبض انبار را به نام مالک صادر میکند. قبضهای صادر شده توسط انبار، ظرف یک روز کاری به گواهی سپرده تبدیل شده و قابلیت معامله پیدا میکند.
گواهی سپرده کالایی پسته
پسته نیز یکی از محصولات کشاورزی است که گواهی سپرده کالایی برای آن تعریف شده است. معاملات گواهی سپرده کالایی پسته از مهرماه سال ۹۶ در بورس کالا راهاندازی شد.
مشابه سایر گواهی سپردههای کالایی، دارندگان پسته با مشخصات کیفی ارائهشده توسط سازمان میتوانند به انبارهای معرفیشده توسط بورس کالا مراجعه نموده و پس از انجام مراحل، محصول را به انبار سپرده و قبض آن را دریافت کنند. قبض انبار در واقع همان گواهی سپرده کالایی است که میتوان بهوقت مناسب در بازار سرمایه به فروش رساند.
گواهی سپرده کالایی زیره
معاملات گواهی سپرده کالایی زیره سبز به عنوان چهارمین نوع گواهی سپرده کالایی از تیرماه سال ۹۸ در بورس کالا راهاندازی شد. مشابه سایر گواهی سپردههای کالایی، دارندگان زیره سبز با مشخصات کیفی ارائهشده توسط سازمان بورس میتوانند به انبارهای معرفیشده توسط بورس کالا مراجعه نموده و پس از طی مراحل، محصول را به انبار سپرده و قبض آن را دریافت کنند. قبض انبار در واقع همان گواهی سپرده کالایی زیره است که میتوان در بازار سرمایه به فروش رساند.
گواهی سپرده کالایی
گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است که نشاندهنده مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالاست که به آن، دارایی پایه گفته میشود. شرکت سپردهگذاری مرکزی به پشتوانه قبض انبار ثبتشده توسط انبارهای مورد تأیید بورس کالا، گواهی سپرده کالایی را صادر میکند. از جمله ویژگیهای دارایی پایه گواهی سپرده کالایی میتوان به استانداردپذیری کالا و قابلیت تفکیک آن به محمولههای استاندارد، قابلیت ماندگاری کالا برای یک دوره زمانی قابلقبول و… اشاره کرد. تاکنون در بورس ایران برای سکه طلا، زعفران، پسته و زیره سبز گواهی سپرده کالایی راهاندازی شده است.
گره معاملاتی
با توجه به وجود دامنه نوسان، ممکن است سهام شرکتها در صف خرید یا فروش قفل شود. براساس دستورالعمل سازمان بورس، اگر در معاملات نماد یکی از شرایط زیر بهوجود بیاید، گره معاملاتی رخ داده است:
یک نماد معاملاتی بهرغم برخورداری از صف خرید یا فروش، به علت عدم تقارن قیمت سفارشها، در پایان جلسه معاملاتی حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکتهایی با ۳ میلیارد سهم و بیشتر یا دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکتها، مورد معامله قرار نگیرد و این روند حداقل به مدت ۵ جلسه معاملاتی متوالی تکرار شده یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره (بهاستثنای معاملات در بازار معاملات عمده)، کمتر از ۵ درصد حجم مبنا باشد.
معاملات یک نماد معاملاتی در ۵ جلسه معاملاتی متوالی در سقف دامنه نوسان باشد.
معاملات یک نماد معاملاتی در ۵ جلسه معاملاتی متوالی در کف دامنه نوسان باشد.
برای رفع گره معاملاتی، تاثیر حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نماد مورد نظر، برای دوره مشخصی که از ۵ جلسه معاملاتی متوالی بیشتر نیست، حذف میشود.
فهرست شركتهای دارای گره معاملاتی حداکثر تا ساعت ۱۶ همانروز از طریق سامانه معاملات به اطلاع عموم میرسد.
حذف حجم مبنا در جلسه معاملاتی روز بعد از اطلاعرسانی اعمال میشود. پس از رفع گره معاملاتی یا خاتمه دوره پیشبینی شده، حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی سهام شرکت لحاظ میگردد.
گواهی سپرده کالایی سکه طلا
گواهی سپرده کالایی سکه طلا در سال ۱۳۹۴ با هدف کاهش ریسکهای سرمایهگذاری خرید سکه و همچنین شفافیت و کشف قیمت رسمی سکه معرفی شد. معاملهگران با خرید و فروش گواهی سپرده کالایی سکه از طریق سامانههای معاملاتی میتوانند از مزایایی مانند کارمزد پایینتر در خرید و فروش معافیت مالیاتی، امکان وثیقهگذاری گواهی برای دریافت تسهیلات، از بین رفتن ریسک نگهداری سکه و همچنین انتقال نقدینگی به بازار و رصد آن بهرهمند شوند.
