الگوی دو قله از مهم‌ترین و شایع‌ترین الگوهای کلاسیک است که آموختن آن خالی از لطف نیست. مطمئن هستم اگر این الگو را به خوبی بیاموزید و کنار آن، اصول مختلف تحلیل تکنیکال از جمله مدیریت ریسک و سرمایه را به کار ببندید می‌توانید معاملاتی موفق به ثبت برسانید.
در ادامه می‌خواهیم به آموزش سیر تا پیاز این مبحث بپردازیم. پس با لیدوما فارکس همراه باشید.
الگوی کلاسیک
مبحث الگوی کلاسیک یکی از حوزه‌های مهم تحلیل تکنیکال است که معامله‌گران بسیاری در این حیطه فعالیت می‌کنند. لیدوما فارکس قبلا به صورت مفصل در مقاله «الگوهای کلاسیک چیست؟ + آموزش صفر تا صد 6 الگوی مهم» به موضوع الگوهای کلاسیک پرداخته است. شما می‌توانید این مقاله را مطالعه کنید و سپس این مطلب را ادامه دهید. در ادامه می‌خواهیم به معرفی یکی از الگوی‌های پرکاربرد کلاسیک بپردازیم؛ بنابراین اگر هنوز درباره مفهوم الگوها مردد هستید، مقاله فوق را مطالعه کنید.
الگوی دو قله چیست؟
نام‌گذاری الگوی دو قله کاملا برازنده خود الگو است چرا که با خواندن نام آن به سادگی به شکل و شمایلش پی می‌بریم. فعلا این طور تصور کنید که دو کوه در کنار هم وجود دارند و در مجموع دو قله تشکیل می‌دهند. به چنین شکلی الگوی دو قله می‌گوییم اما این الگو شروطی دارد که در ادامه بررسی خواهد شد.
اگر به زبان تحلیل تکنیکال سخن بگوییم برای توصیف الگوی دو قله نیاز به یک چارت یا نمودار داریم. در نمودارهای قیمتی، هر گاه قیمت به اوج خودش برسد و با یک ریزش نسبتا عمیقی مواجه شود، سپس از همان نقطه دوباره قوت بگیرد و تا اوج قبلی خود صعود کند و مجدد به نقطه ریزشی قبلی برگردد، شاهد یک الگوی دو قله یا الگوی سقف دوقلو خواهیم بود. برای درک بهتر این طور تصور کنید که می‌خواهید حرف M را ترسیم کنید یا می‌خواهید دو عدد 8 فارسی را پشت سر هم بنویسید. نتیجه خواهد شد یک الگوی دو قله که با نام الگوی سقف دوقلو نیز خطاب می‌شود.
الگوی سقف دوقلو یک برادر هم دارد که الگوی کف دوقلو یا الگوی دو دره نامیده می‌شود. تیتر بعدی به این موضوع تعلق دارد.
الگوی دو دره چیست؟
اگر بخش قبل را به خوبی تجسم کرده باشید در این قسمت کار چندان دشواری پیش رو ندارید. الگوی دو دره دقیقا مشابه الگوی دو قله است اما با این تفاوت که به جای اوج قیمت، کف قیمتی وجود دارد. هنگامی‌که قیمت به کم‌ترین مقدار خود برسد و سپس حمایت شود و به یک نقطه بالاتر برسد، آماده است تا دوباره کاهش یابد و به کف برسد. بعد از ریزش به کف، قیمت حمایت می‌شود و به نقطه بالای قبلی می‌رسد و به این نحو یک الگوی دو دره تشکیل می‌شود.
الگوی دو دره با نام دیگری هم شناخته می‌شود که بهتر است آن را بدانید؛ الگوی کف دوقلو نام دیگر الگوی دو دره است. در تصویر زیر نمونه‌ای از الگوی کف دوقلو را مشاهده می‌کنید.
الگوی دو قله و دو دره از چه نوعی هستند؟
الگوی کلاسیک دو نوع دارد و این دو نوع عبارت هستند از:
- الگوی بازگشتی
- الگوی ادامه‌دهنده
این الگوها تعیین می‌کنند که قیمت بعد از آن‌ها چه رفتاری داشته باشد. قبلا در مقاله «الگوهای کلاسیک چیست؟ + آموزش صفر تا صد 6 الگوی مهم» به این موضوع پرداخته‌ایم اما به طور خلاصه متذکر می‌شویم که الگوی بازگشتی الگوهایی هستند که قیمت قبلی خود را برعکس می‌کنند و الگوهای ادامه‌دهنده روند قبلی را دست‌خوش تغییر نمی‌کنند و اجازه می‌دهند تا قیمت به مسیر خود ادامه دهد.
اکنون می‌خواهیم بدانیم که الگوی دو قله و الگوی دو دره از چه نوع الگوهای کلاسیک هستند.
الگوی دو قله از نوع الگوی بازگشتی است چرا که در بالاترین نقطه نمودار ایجاد می‌شود و قیمت دیگر توان بالا رفتن ندارد. در واقع این نقطه نهایت زور و توان قیمت است و به همین دلیل پیش‌بینی می‌کنیم با کم‌تر شدن توان قیمت (= قدرت یافتن فروشندگان) ریزشی نسبتا عمیق را شاهد باشیم.
برای همین است که می‌گوییم الگوی دو قله یا الگوی سقف دوقلو از نوع بازگشتی است، چون که پیش از تشکیل این الگو، روند بازار صعودی بود و نمودار تلاش می‌کرد تا با ایجاد اصلاحات قیمتی به نواحی بالاتری دست یابد اما به دلیل برخورد با یک سقف بسیار قدرتمند از ادامه دادن باز می‌ماند و روند آن تغییر می‌کند. بنابراین روند صعودی باز می‌گردد و نزولی می‌شود. از این رو به الگوی دو قله، الگوی بازگشتی می‌گوییم.
به طور مشابه، الگوی دو دره یا الگوی کف دوقلو هم بازگشتی است چرا که روند پیش از آن نزولی بود و بعد از تشکیل الگو، پیش‌بینی می‌کنیم قیمت افزایش پیدا کند و بازگردد. به بیان دیگر، قیمت با یک کف حمایتی قدرتمند مواجه می‌شود و از ریزش صرف نظر می‌کند و دوباره با قدرت به قیمت‌های بالاتر صعود می‌کند.
پس بیایید یک جمع‌بندی از مباحث این بخش داشته باشیم. الگوی دو قله و دو دره از نوع الگوی‌های کلاسیک بازگشتی هستند و روند پیش از خود را تغییر می‌دهند. اگر با الگوی دو قله مواجه هستیم می‌دانیم که روند قبلی صعودی بوده و از این به بعد قرار است نزولی شود و اگر با الگوی دو دره مواجه هستیم می‌دانیم که روند پیش از آن نزولی بوده و از این پس قرار است صعودی شود.
نکته: بد نیست نگاهی به مطلب «خطوط مقاومت و حمایت را یک بار برای همیشه بیاموزید» بیندازید. این مطلب به شما می‌گوید که چرا و چگونه باید از خطوط مقاومتی و حمایتی استفاده کنیم و کاربردهای آن را بیاموزیم. خواندن این مطلب به درک بهتر شما از الگوی دو قله و دو دره کمک شایانی می‌کند.
نحوه تشخیص الگو در نمودار
تا کنون آموختیم که الگوی سقف دوقلو و کف دوقلو چه شکلی دارند و از چه نوعی هستند. این مطالب به ما کمک می‌کند تا هنگام یافتن چنین الگویی در نمودار، معاملاتی هدفمند باز کنیم و انتظار بازگشت قیمت را داشته باشیم. نتیجه چه می‌شود؟ مسلما اگر مواردی از جمله مدیریت ریسک و سرمایه را در نظر گرفته باشید، احتمال کسب سود بسیار زیاد است. به همین دلیل بسیاری از سرمایه‌گذاران تلاش می‌کنند تا الگوهای کلاسیک را شناسایی کنند و از آن‌ها برای کسب سود کمک بگیرند.
اکنون سوالی که مطرح می‌شود این است که چطور می‌توانیم الگوی دو قله یا سقف دوقلو را در نمودار پیدا کنیم و طریقه معامله با آن چگونه خواهد بود؟ بیایید نگاهی به چارت بیندازیم.
در تصویر بالا به خوبی مشاهده می‌کنید که یک الگوی سقف دوقلو تشکیل شده است. در واقع پیدا کردن این الگو از هر الگوی دیگری آسان‌تر است؛ تنها کاری که باید انجام دهید گشتن در بالاترین و پایین‌ترین نقاط قیمتی است. پیشنهاد می‌کنیم از قبل، خطوط مقاومتی و حمایتی نمودار خود را مشخص کنید سپس به دنبال این الگو بگردید. هر شکل مشابه حرف M یا دو قله را در حکم الگوی دو قله بگیرد سپس جزئیات آن را بررسی کنید. اگر با تناقض مواجه شدید آن را رها کنید چرا که از نظر معاملاتی اعتباری ندارد.
برای یافتن الگوی دو دره نیز باید دنبال هر شکلی مشابه حرف W انگلیسی یا دو عدد 7 فارسی باشید. اگر دو دره کنار هم دیدید آن را به عنوان الگوی دو دره یا الگوی کف دوقلو در نظر بگیرید سپس جزئیاتش را بررسی کنید. اگر می‌پرسید که جزئیات چیستند و چطور باید الگوها را دقیق‌تر بررسی کنیم بخش بعد را مطالعه کنید.
نمونه‌های معتبر و نامعتبر از الگوی سقف دوقلو
قبلا گفتیم که نباید هر دو قله را به مثابه الگوی دو قله دانست چرا که این الگو جزئیاتی دارد که اگر درست نباشند الگو را فاقد اعتبار می‌کنند. اگر معامله‌گری از این جزئیات بی‌خبر باشد یا نسبت به آن‌ها بی‌اعتنایی کند ممکن است متضرر شود یا حتی سرمایه خود را به طور کامل از دست بدهد! بنابراین لازم است تا شکل درست و دقیق الگوی دو قله و دو دره را بیاموزیم و همچنین مثال‌هایی از شکل‌های اشتباه آن‌ها را ببینیم و بشناسیم.
شکل زیر نمونه درست الگوی دو قله است. در این شکل مشاهده می‌کنیم که دو برآمدگی تقریبا هم‌ارتفاع وجود دارند و قیمت در یک کانال مقاومتی محبوس شده است. در واقع یک ناحیه حمایت و یک ناحیه مقاومت برای قیمت وجود دارد که بعد از کش و قوس‌های فراوان بین این کانال، قیمت تصمیم می‌گیرد از حمایت عبور کرده و ریزش کند.
شکل‌های نادرست الگوی سقف دوقلو در زیر آمده‌اند.
در این نمونه مشاهده می‌کنیم که ارتفاع قله‌ها با هم اختلاف زیادی دارند بنابراین نمی‌توانیم این شکل را به عنوان الگوی دو قله در نظر بگیریم.
در این تصویر مشاهده می‌شود که همه چیز بر وفق مراد است و ظاهرا ما یک الگوی سقف دو قلو پیدا کرده‌ایم اما حرفه‌ای‌ها می‌دانند که نباید این شکل را به عنوان الگوی سقف دوقلو در نظر بگیرند چرا که قیمت در اطراف الگو، بالاتر از اوج قیمتی الگو است. به بیان بهتر، زمانی که الگوی دو قله ایجاد می‌شود انتظار داریم قیمت به بالاترین حد خود رسیده باشد و در حوالی نمودار شاهد هیچ ارتفاع بلندتری نباشیم. بنابراین اگر مشاهده شد که این الگو در ارتفاع پست‌تری از نواحی اطراف قرار داشت باید آن را فاقد اعتبار بدانیم و از معامله کردن بر اساس آن اجتناب کنیم چرا که احتمال موفقیت کم‌تری دارد.
نمونه‌های معتبر و نامعتبر از الگوی کف دوقلو
می‌خواهیم نمونه درست الگوی کف دوقلو را نشان دهیم اما قبلش لازم است یک نکته را متذکر شویم آن هم این که گاهی می‌توان از بعضی از نوسانات قیمتی چشم‌پوشی کرد. به عنوان مثال اگر در بین الگوی دو دره شاهد یک قله کوچک یا یک سایه بلند بودیم می‌توانیم از آن صرف نظر کنیم. البته باید در این موارد دقت کنید چرا که هر چیزی را نمی‌توان در نظر نگرفت. به مرور و به کمک تجربه می‌توانید در این زمینه تصمیمات درستی اتخاذ کنید. پس عجله نکنید و اکنون تنها شکل مرسوم‌تر این الگوها را بیاموزید.
در تصویر زیر نمونه درست الگوی دو دره را مشاهده می‌کنید.
در این تصویر مشاهده می‌شود که قیمت در بین یک کانال درگیر شده است و در نهایت از سقف آن خارج می‌شود.
تصویر فوق نمونه اشتباه الگوی کف دوقلو است چرا که عمق دره‌ها با هم تفاوت زیادی دارند.
شکل بالا هم اشتباه است. چرا که الگوی دو دره باید در نازل‌ترین قیمت ایجاد شود. در این تصویر می‌بینیم که الگو نسبت به حوالی خود در ارتفاع بیشتری قرار دارد. بنابراین نمی‌توانیم آن را به عنوان الگوی کف دوقلو در نظر بگیریم و آن را معتبر بدانیم. در واقع معامله بر اساس این الگو اشتباه است.
نقاط خرید و فروش
اکنون که به خوبی با انواع و اقسام الگوی دو قله و دو دره آشنا شده‌ایم، می‌خواهیم نحوه معامله با آن‌ها را بیاموزیم. شاید این بخش مهم‌ترین بخش در شناخت الگوی‌های سقف و کف دوقلو باشد.
برای ایجاد هر معامله‌ای لازم است تا حدود ضرر و سود را مشخص کنیم. همچنین باید یک نکته مهم را بدانید که در ادامه آن را در قالب یک نقل قول می‌آوریم.
الگوی دو قله و دو دره می‌توانند اصلاحات مختلفی را رقم بزنند که برای معامله ما حیاتی است. مهم‌ترین این اصلاح هنگامی رخ می‌دهد که قیمت از کانال خود خارج می‌شود. به عنوان مثال اگر با یک الگوی دو قله رو‌به‌رو شویم خواهیم دید که قیمت در آخرین برخورد خود با کف کانال یک صعود کوچک انجام می‌دهد که آن را در حکم اصلاح می‌گیریم. بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای در این نقطه وارد معامله فروش می‌شوند.
در تصویر زیر به وضوح نکته بالا را مشاهده می‌کنید. این نکته برای الگوی کف دوقلو نیز صادق است.
بنابراین اگر تصمیم دارید تا در این نقطه وارد معامله فروش شوید پیشنهاد می‌کنیم حد ضرر خود را در ارتفاع قله و حد سود خود را در عمق شروع روند صعودی قبلی قرار دهید. برای شفاف‌سازی تصویر زیر را ببینید:
یک گزینه دیگر برای فروش وجود دارد. شما می‌توانید معامله فروش خود را در ارتفاع قله دوم باز کنید و حد سود خود را در کف قرار دهید و به محض خروج قیمت از کف یا یک معامله دیگر ایجاد کنید یا حد سود خود را به طور پله‌ای پایین ببرید. حد ضرر خود را هم می‌توانید هم ارتفاع با قله نخست قرار دهید یا حد ضرر قرار ندهید و منتظر بمانید؛ اگر قیمت از ارتفاع قله اول فاصله گرفت معامله خود را با ضرر ببندید.
به طور مشابه برای الگوی کف دو قلو داریم:
معامله فروش خود را در اصلاح قبل از خروج ایجاد کنید و حد ضررتان را در عمق دره‌ها قرار دهید. حد سود را در ارتفاع شروع روند نزولی قرار دهید.
شما می‌توانید در آخرین برخورد قیمت با کف کانال وارد معامله خرید شوید و حد ضرر را هم‌ارتفاع دره‌ها قرار دهید. برای حد سود دو انتخاب دارید؛ می‌توانید حد سود خود را در سقف کانال قرار دهید یا منتظر شکست قیمت از سقف بمانید و حد را بالاتر ببرید. در نهایت پیشنهاد می‌کنیم معامله خودتان را سیو سود کنید و بیش از این منتظر نمانید چرا که ممکن است قیمت، واکنش‌های هیجانی داشته باشد و در یک چشم‌به‌هم‌زدن بر خلاف میل شما تغییر مسیر دهد.
جمع‌بندی
الگوی دو قله که با نام الگوی سقف دوقلو نیز شناخته می‌شود از مرسوم‌ترین الگوهای کلاسیک است و به وفور در نمودارها یافت می‌شود. بر خلاف الگوی سر و شانه که نادر است، این الگو در دو نوع دره و قله بسیار زیاد یافت می‌شود و شما قادر هستید تا آن را در تایم‌فریم‌های مختلف، از 1 دقیقه گرفته تا 1 روز (روزانه) پیدا کنید. هر چه تایم‌فریم‌ها طولانی‌تر باشد اعتبار این الگو افزایش می‌یابد. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم در معاملات خود جوانب مختلف را بسنجید و سپس وارد معامله شوید.
