واگرایی مفهومی ‌در تحلیل تکنیکال است که زمانی را توصیف می‌کند که قیمت دارایی در جهت مخالف داده‌های دیگر، حرکت می‌کند. منظور از داده‌های دیگر معمولاً داده‌های مربوط به یک شاخص فنی (اندیکاتور) است. با ما همراه باشید تا شما را با تعریف واگرایی در تحلیل تکنیکال آشنا کنیم.

واگرایی را می‌توان با یک مثال توضیح داد. فرض کنید نمودار قیمت با یک اندیکاتور، همبستگی منفی ایجاد کرده است، در این صورت می‌توان گفت واگرایی شکل گرفته است. منظور از همبستگی منفی است که مثلا “بالاترین سطح” در نمودار قیمت در مقابل “پایین‌ترین سطح” در اندیکاتور قرار بگیرد. این اتفاق می‌تواند به عنوان یک سیگنال برای تغییر بالقوه قیمت در نظر گرفته شود. نمونه‌ای از واگرایی در تصویر زیر قابل رویت است.

واگرایی‌ها توسط معامله‌گرانی که در تلاشند تا ضعف در روند بازار را تشخیص دهند استفاده می‌شود. چون واگرایی ممکن است منجر به معکوس شدن روند شود. حجم معاملات یک مثال ساده از یک شاخص است که می‌تواند واگرایی ایجاد کند. در این صورت، اگر جرکت قیمت در جهت خلاف حجم معاملات باشد، واگرایی ایجاد می‌شود. به عنوان مثال، اگر افزایش قیمت با کاهش حجم همراه باشد، واگرایی وجود دارد.

در حالی که واگرایی می‌تواند بین قیمت دارایی و هر داده دیگری رخ دهد، بیشتر در مورد شاخص‌های فنی، به ویژه با نوسانگرهای حرکتی، مانند شاخص کانال کالا (CCI)، شاخص قدرت نسبی (RSI)، اسیلاتور استوکاستیک، و ویلیامز استفاده می‌شوند.

در کل دو نوع واگرایی داریم که شامل واگرایی منظم و واگرایی پنهان می‌شود. هر نوع واگرایی شامل یک سوگیری صعودی یا یک سوگیری نزولی خواهد بود.

دو کف پشت سر هم از نمودار قیمت و نوسانگر را در نظر بگیرید. اگر در نمودار قیمت کف دوم پایین‌تر از کف قبلی باشد (LL)، اما در نوسانگر کف دوم بالاتر از کف قبلی باشد (HL)، این به عنوان یک واگرایی منظم صعودی در نظر گرفته می‌شود. این نوع واگرایی معمولا در انتهای یک روند نزولی رخ می‌دهد و موجب تغییر روند می‌شود.

برای درک ادامه تعریف واگرایی در تحلیل تکنیکال اکنون دو سقف پشت سر هم از نمودار قیمت و نوسانگر را در نظر بگیرید. اگر سقف دوم در نمودار قیمت بالاتر باشد (HH)، اما سقف دوم در نواسانگر پایین‌تر باشد (LH)، در این صورت شما یک واگرایی نزولی منظم خواهید داشت. این نوع واگرایی معمولا در انتهای یک روند صعودی رخ می‌دهد و موجب تغییر روند می‌شود.

حال اگر در نمودار قیمت کف دوم بالاتر از کف قبلی باشد (HL) و در نوسانگر کف دوم پایین‌تر از کف قبلی باشد (LL)، شما یک واگرایی صعودی پنهان دارید. این نوع واگرایی معمولا در انتهای یک روند نزولی رخ می‌دهد و موجب تداوم روند می‌شود.

حال اگر در نمودار قیمت سقف دوم پایین‌تر از سقف قبلی باشد (LH) و در نوسانگر سقف دوم بالاتر از سقف قبلی باشد (HH)، شما یک واگرایی نزولی پنهان دارید. این نوع واگرایی معمولا در انتهای یک روند صعودی رخ می‌دهد و موجب تداوم روند می‌شود.

پس به خاطر داشته باشید که واگرایی‌های منظم سیگنال‌های احتمالی برای معکوس شدن روند هستند در حالی که واگرایی‌های پنهان سیگنال تداوم روند هستند. یعنی:

• واگرایی‌های منظم، نشانه معکوس شدن روند احتمالی است.
• واگرایی‌های پنهان، نشانه ادامه روند احتمالی است.

بعد از تعریف واگرایی در تحلیل تکنیکال و قبل از اینکه شروع به جستجوی واگرایی‌های بالقوه کنید، بهتر است 9 قانون جالب در مورد معامله با توجه به واگرایی‌ها را بدانید. آنها را بیاموزید و به کار بگیرید تا به شما در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی کمک کنند.

برای اینکه واگرایی وجود داشته باشد، قیمت باید یکی از موارد زیر را تشکیل دهد:

• اوجی بالاتر از اوج قبلی
• کفی پایین‌تر از کف قبلی
• دو اوج متوالی مسطح
• دو کف متوالی مسطح

پس تا زمانی که یکی از این چهار حالت بر نمودار قیمت رخ نداده زحمت نگاه کردن به اندیکاتور را به خود ندهید چون هیچ فایده‌ای ندارد.

به یاد داشته باشید، شما فقط با یکی از چهار حالت قانون اول مواجه می‌شوید. اکنون دو اوج متوالی یا دو کف متوالی موجود بر نمودار قیمت را به هم وصل کنید.

شاید در بین اوج‌ها یا کف‌هایی که قرار است به هم وصل کنید اوج‌ها و کف‌های دیگری وجود داشته باشد. شما باید موارد اصلی را بیابید و به هم متصل کنید.

اکنون به اندیکاتور خود نگاه کنید و آن را با نمودار قیمت مقایسه کنید. از هر شاخصی که استفاده می‌کنید، به یاد داشته باشید که باید نقاط متناظر با اوج و کفی که روی نمودار تعیین کرده‌اید را مقایسه نمایید. برخی از شاخص‌ها مانند MACD یا Stochastic دارای خطوط متعددی هستند که همگی روی یکدیگر قرار دارند. در این صورت تنها کافی است بر اوج‌ها و کف‌های آن تمرکز کنید.

یکی از مهم‌ترین قوانین که بعد از تعریف واگرایی در تحلیل تکنیکال باید رعایت شود سازگاری بین نمودار قیمت و اندیکاتور است. اگر در نمودار قیمت دو اوج را به هم متصل کرده‌اید، در اندیکاتور نیز باید دو اوج را به هم وصل کنید. در مورد کف نیز باید به همین صورت عمل کنید.

اگر بر نمودار قیمت خطی را رسم کرده‌اید که دو کف را به هم وصل می‌کند، در اندیکاتور نیز باید خطی بکشید که دو کف را به هم وصل می‌کند. در کل بین آنها باید مطابقت وجود داشته باشد.

اوج یا کف‌هایی که در نشانگر شناسایی می‌کنید باید آنهایی باشند که به‌طور عمودی با اوج یا کف‌ها در نمودار قیمت مطابقت دارند. تراز عمودی بین اوج‌ها و کف‌ها در نمودار قیمت و اندیکاتور را حفظ کنید.

واگرایی فقط در صورتی وجود دارد که شیب خط اتصال‌دهنده اوج/کف نشانگر با شیب خط اتصال‌دهنده اوج/کف قیمت متفاوت باشد. اگر شیب‌ها یکی باشد به جای واگرایی، همگرایی داریم. از طرفی حتی اگر یکی صعودی یا نزولی و دیگری مسطح باشد باز می‌توان گفت واگرایی رخ داده است.

اگر تعریف واگرایی در تحلیل تکنیکال را به درستی متوجه شده و واگرایی را تشخیص دادید اما دیر متوجه آن شدید دیگر اقدام به معامله از روی آن نکنید. اکنون تنها کاری که می‌توانید انجام دهید این است که منتظر بمانید تا یک نوسان بالا/پایین دیگر شکل بگیرد و جستجوی واگرایی خود را دوباره شروع کنید.

سیگنال‌های واگرایی در بازه‌های زمانی طولانی‌تر دقیق‌تر هستند. در این دوره‌های زمانی سیگنال‌های نادرست کمتری دریافت می‌کنید. این به معنای معاملات کمتر است، اما اگر تجارت خود را به خوبی ساختار دهید، پتانسیل سود شما می‌تواند بسیار زیاد باشد. واگرایی در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر بیشتر اتفاق می‌افتد، اما کمتر قابل اعتماد هستند. در نتیجه توصیه می‌کنیم فقط در نمودارهای 1 ساعته یا بیشتر به دنبال واگرایی باشید.

واگرایی یکی از تکنیک‌هایی است که در تحلیل تکنیکال به کار می‌رود. در کل دو نوع واگرایی داریم که یکی تغییر روند و دیگری تداوم روند را نشان می‌شود. اگر بتوانید واگرایی را به درستی تشخیص دهید می‌توانید معاملات پرسودی بر حسب آن انجام داده و به موفقیت‌های زیادی دست یابید. از طرفی چند قانون برای استفاده از واگرایی وجود دارد که اگر این قوانین را دنبال کنید شانس بیشتری برای موفقیت دارید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تعریف واگرایی در تحلیل تکنیکال می‌توانید از طریق کانال تلگرام یا صفحه اینستاگرام با لیدوما فارکس تماس بگیرید و سوالات خود در این زمینه را از ایشان بپرسید.