هر معاملهگر باید به طیف وسیعی از ابزارهای فنی برای تعیین جهت بازار مجهز باشد. برخی از این ابزارها شامل الگوهای شمعدانی هستند. هر چند همه آنها نمیتوانند حرکت دقیق بازار را نشان دهند. مثلا کندل Doji عدم اطمینان در بازار را نشان میدهد و معمولا جهت قیمت را مشخص نمیکند. در این مقاله به آموزش این کندل و انواع آن میپردازیم. پس با ما همراه باشید.
کندل Doji چیست و چگونه کار میکند؟
دوجی کندلی است که نشاندهنده عدم اطمینان معاملهگران به بازار است. این کندل نشاندهنده تردید در مورد قیمت بعدی است، بنابراین گاوها و خرسها شانس مساوی برای برتری در بازار دارند. این کندل یکی از سادهترین کندلها است. دوجی بدنه کوچکی دارد زیرا قیمت باز و بسته شدن قیمت در آن تقریباً برابر است. اگر این دو مورد برابر باشند، به این معنی است که نه گاوها و نه خرسها نمیتوانند کنترل بازار را در دست بگیرند.
کندل دوجی شمعی است که دارای معیارهای زیر است. اول اینکه قیمتهای باز و بسته شدن در آن در یک تقریباً در یک سطح هستند، بنابراین بدنه شمع کوچک است. دوم اینکه کندل دارای سایه بالا یا پایین یا هر دو است. سایههای کندل دوجی میتوانند طولهای مختلفی داشته باشند. اندازه آنها نشاندهنده قدرت نوسانات بازار است. این کندل شبیه یک صلیب یا علامت جمع است.
تصور رایجی که در مورد کندل Doji وجود دارد این است که معکوسهای بازار را پیشبینی میکند و ضعف خریداران یا فروشندگان را بسته به روند نشان میدهد. با این حال همیشه اینطور نیست. این کندل حتی اگر گاوها/خرسها روند بازار را ادامه دهند و هیچ یک نتوانند آن را معکوس کنند ممکن است در نمودار قیمت دیده شود.
نمونهای از کندل Doji در بازار فارکس
اگرچه کندل دوجی یک الگوی ساده است، اما ارزش بررسی عملکرد در معاملات واقعی را دارد. اگر به نمودار روزانه جفت EUR/USD نگاه کنید متوجه تعداد زیادی کندل دوجی میشوید.
تفاوت بین کندل دوجی و کندل فرفره
علاوه بر دوجی شمع دیگری نیز وجود دارد که عدم اطمینان در بازار را نشان میدهد. این شمع با نام فرفره یا Spinning Top شناخته میشود. اگر چه این دو بسیار شبیه به هم هستند، اما شمع Spinning Top بدنه بزرگتر و سایههای بلندتری دارد. در حالی که کندل Doji میتواند سایههایی با اندازههای مختلف داشته باشد.
یک قانون وجود دارد که میگوید اگر کندل دوجی باشد بدنه آن تا 5 درصد اندازه کل کندل خواهد بود. حال اگر بدنه بزرگتر از 5 درصد اندازه کل کندل باشد، به جای کندل دوجی با کندل فرفره مواجه هستیم. البته اندازهگیری بر حسب درصد سخت است. به همین دلیل باید روش دیگری را برای تعیین دوجی یا فرفره بودن کندل انجام دهید. تنها زمانی که حداقل ده شمعدان Doji را در نمودار قیمت میبینید، میتوانید اطمینان حاصل کنید که آنها را شناسایی کردهاید.
انواع کندل Doji
کندل Doji دارای پنج نوع مختلف است که از نظر شکل کندل با هم تفاوت دارند. در ادامه به بررسی هر یک از آنها میپردازیم. این پنج نوع شامل دوجی معمولی، دوجی سایهبلند، دوجی سنجاقک، دوجی سنگ قبر و دوجی چهار قیمت است.
کندل دوجی معمولی
این نوع دوجی رایجترین شکل از شمعدان دوجی است. این شمعدان دارای بدنه کوچک و سایههایی است. دوجی معمولی زمانی شکل میگیرد که معاملهگران در مورد پیشبینی جهت بازار مطمئن نباشند. این کندل همان طور که در شکل زیر دیده میشود مانند یک علامت جمع به نظر میرسد.
کندل دوجی سایهبلند
کندل دوجی سایهبلند نیز مانند کندل دوجی معمولی سایههای بلندی دارد و بدنه آن همچنان کوچک است. زیرا قیمت تقریباً در همان سطحی که باز میشود بسته خواهد شد. این کندل به سختی میتواند به عنوان سیگنال برای تعیین جهت آینده بازار استفاده شود. با این حال به معاملهگران بلاتکلیف سیگنال میدهد. کندل Doji سایهبلند میتواند هم نشاندهنده اصلاح بازار و هم نشاندهنده یک معکوس باشد.
کندل دوجی سنجاقک
دوجی سنجاقک کندلی است که به شکل خاصی شکل میگیرد. در این کندل قیمت باز و بسته شدن نزدیک به هم و در بالای کندل قرار دارد. بنابراین قسمت بالایی شمعدان کوچک است و به سختی سایه بالایی دیده میشود. در عین حال دارای یک سایه پایین بلند است. این نوع کندل میتواند در یک روند صعودی و نزولی رخ دهد و در انتهای روند نزولی قابل اعتمادتر است. این شمعدان شبیه کندل مرد به دار آویخته و یک کندل چکش است. اما این دو بدنه بزرگی دارند، در حالی که شمعدان دوجی بدنه کوچکی دارد.
سایه بلند دوجی سنجاقک به این معنی است که خرسها در زمان شکلگیری شمعدان قویتر بودهاند. از طرفی قیمت در پایین بسته نشده و به سمت بالا حرکت کرده، به این معنی که خرسها قدرت خود را از دست دادهاند.
کندل دوجی سنگ قبر
این نوع کندل مخالف دوجی سنجاقک است و یک الگوی معکوس نزولی در نظر گرفته میشود. کندل دوجی سنگ قبر دارای سایه بالایی بلند، جثه کوچک و یک سایه پایین کوچک است. این شکل نشان میدهد که گاوهای نر قوی بودهاند اما نتوانستهاند قیمت را در اوج نگه دارند. در نتیجه قیمت کاهش یافته و قدرت به دست خرسها افتاده و احتمال یک روند نزولی قوی وجود دارد. هنگامیکه این کندل در بالای یک روند صعودی تشکیل شود قابل اعتمادتر است. این کندل حتی میتواند قویتر از یک ستاره عصرگاهی باشد.
در اینجا یک استراتژی کوچک وجود دارد. اگر یک کندل Doji سنگ قبر در نمودار قیمت وجود دارد، میتوانید یک معامله کوتاه باز کنید. با این حال در صورتی که شکستی پایینتر از دوجی وجود داشته باشد، موقعیت کوتاه موفق خواهد بود. اگر قیمت بالاتر از سطح پایین دوجی باقی بماند، این احتمال وجود دارد که حرکت صعودی از سر گرفته شود.
کندل دوجی چهار قیمت
کندل دوجی چهار قیمت نادرترین نوع کندل دوجی است. این شمعدان دارای چهار قیمت پایین، بالا، بسته و باز برابر است. به نظر میرسد یک علامت منفی یا یک خط افقی است و نشاندهنده عدم نوسانات و اطمینان در مورد جهت قیمت آینده است. اگر چنین کندلی را در نمودار قیمت مشاهده کردید مطمئن باشید بازار در تردید است. بهتر است در چنین لحظاتی از هرگونه معاملهای خودداری کنید.
الگوهای دوجی ستاره
این الگو میتواند صعودی یا نزولی باشد که در هر صورت نشاندهنده بازگشت احتمالی بازار است. اگر الگوی دوجی ستاره صعودی باشد ما انتظار داریم که به سمت بالا حرکت کنیم. الگوی دوجی ستاره از سه شمع تشکیل شده است. شمع اول بزرگ و نزولی است. شمع دوم یک شمع دوجی است که زیر بدنه قبلی بسته میشود. شمع سوم بالای الگوی دوجی ستاره باز شده و صعودی است. در این صورت میتوان انتظار بازگشت قیمت را داشت. این الگو از کندل Doji با نام ستاره صبحگاهی نیز شناخته میشود.
الگوی دوجی ستاره نزولی به این معنی است که ما انتظار حرکت رو به پایین را داریم. در این الگو شمع اول بزرگ و صعودی است. شمع دوم یک دوجی است که بالاتر از قیمت باز شدن کندل اول باز میشود. کندل سوم نزولی است و زیر شمعدان دوجی میماند. این الگو همان ستاره عصرگاهی است.
معاملهگران از الگوهای دوجی ستاره استفاده میکنند تا یا از ورود به بازار در روند فعلی اجتناب کنند و یا با تغییر بازار معامله کنند.
مزایا و معایب کندل Doji
این کندل را میتوان در هر بازه زمانی برای هر دارایی یافت. این کندل یکی از سادهترین کندلها است که تشخیص راحتی دارد. برای تعریف آن نیازی به دانش خاصی نیست. اگرچه سیگنالهای معکوس یا ادامه دقیقی را ارائه نمیدهد، اما ممکن است زمانی که بازار آماده چرخش است زنگ خطر باشد. معاملهگران میتوانند از چنین سیگنالهایی برای ورود یا خروج از معامله استفاده کنند. لطفاً به یاد داشته باشید که سیگنال تنها در صورتی قابل اعتماد است که از طریق سایر ابزارهای فنی تأیید شده باشد.
اگرچه کندل Doji سیگنالهای دقیقی برای تغییر روند یا ادامه آن ارائه نمیدهد، اما ممکن است نشان دهد که بازار چه زمانی آماده چرخش است. در مورد محدودیتها، کندل دوجی منعکسکننده عدم اطمینان معاملهگران و سیگنالها است. این بهترین الگو برای تعیین جهت قیمت نیست. برخی از معاملهگران برای تشخیص تفاوت بین شمعدان Doji و Spinning Top تلاش میکنند و گاهی ممکن است دچار اشتباه شوند.
جمعبندی
الگوی شمعدان دوجی یک الگوی خنثی است. نه سیگنالهای ادامهای و نه سیگنالهای معکوس ارائه میدهد، اما عدم اطمینان در بازار را منعکس میکند و سیگنالهای دقیقی در جهت قیمت ارائه نمیدهد. پیشنهاد میشود برای موفقیت در تعریف سیگنالهای آن، آنها را روی نمودار تمرین کنید. بهترین راه این است که یک حساب آزمایشی باز کنید که در آن بتوانید طیف گستردهای از داراییهای زیربنایی CFD را بدون هیچ خطری معامله کنید. پس از تمرین با خیال راحت یک حساب واقعی باز کنید.