در میان انواع مختلف تکنیک‌های تحلیل تکنیکال که در دسترس معامله‌گران قرار دارد، یکی از محبوب‌ترین روش‌ها تجزیه و تحلیل کندل استیک است. الگوهای شمعدانی را می‌توان به عنوان الگوهای ادامه‌دار یا الگوهای معکوس دسته‌بندی کرد. در این مقاله، ما قصد داریم یک شمعدان معکوس محبوب را که به عنوان الگوی شمعی Evening Star یا ستاره عصرگاهی شناخته می‌شود، بررسی کنیم. پس با ما همراه باشید.

معامله‌گرانی که با تجزیه و تحلیل الگوی شمعدانی آشنا هستند، الگوی ستاره عصرگاهی را به عنوان ساختاری مخالف با الگوی ستاره صبحگاهی در نظر می‌گیرند. در الگوی ستاره صبحگاهی، شمع اول یک شمع نزولی بلند است که به دنبال آن یک شمع مرکزی با بدنه کوچکتر ظاهر می‌شود و سپس یک شمع صعودی در بالای نیمه راه شمع اول بسته می‌شود. به این ترتیب، الگوی ستاره صبحگاهی پیامدهای صعودی دارد.

الگوی ستاره عصرگاهی منعکس‌کننده نبرد بین گاوها و خرس‌ها است که در آن خرس‌ها کنترل بازار را به دست می‌گیرند. برعکس، الگوی ستاره صبحگاهی منعکس‌کننده نبرد بین گاوها و خرس‌ها است که در آن گاوها کنترل بازار را در دست می‌گیرند.

الگوی ستاره عصرگاهی یک الگوی کندل استیک است که سه شمع درون خود دارد و به عنوان یک الگوی معکوس طبقه‌بندی می‌شود. ساختار این الگو را می‌توان در نزدیکی پایان یک روند صعودی، معمولاً پس از یک حرکت طولانی قیمت مشاهده کرد. این الگو پیامدهای نزولی دارد و معامله‌گران به دنبال تایید آن اقدام به فروش می‌کنند.

الگوی شمعی Evening Star با یک شمع قوی صعودی شروع می‌شود. به دنبال آن یک شمع مرکزی که اندازه نسبتاً کوچکتری دارد رخ می‌دهد. سپس یک شمع نزولی قوی که فراتر از نیمه راه شمع اول بسته می‌شود ظاهر خواهد شد. بدنه شمع‌ها در این الگو بیشترین اهمیت را دارند و سایه‌ها یا فیتیله‌ها از اهمیت کمتری برخوردار هستند.

شمع صعودی اولیه نشان‌دهنده حرکت صعودی قوی در بازار است، که پس از آن دوره‌ای از بی‌طرفی که توسط بدنه کوچک‌تر شمع میانی مشاهده می‌شود، دنبال خواهد شد. این شمع میانی اغلب یک شمع دوجی یا یک فرفره چرخان است. با این حال، هیچ الزامی ‌برای شمع وسط وجود ندارد که یکی از این دو نوع باشد.

در نهایت، یک حرکت قیمت نزولی رخ می‌دهد که منعکس‌کننده یک تغییر محسوس در احساسات است که احتمالاً منجر به کاهش بیشتر قیمت می‌شود. گاهی اوقات سومین و آخرین کندل در این ساختار به عنوان یک شکاف کاهش قیمت باز می‌شود. هنگامی‌ که این اتفاق می‌افتد، نشان‌دهنده افزایش عرضه در بازار است که موضع نزولی را بیشتر تأیید می‌کند.

الگوی شمعی Evening Star را می‌توان به طور مکرر در نمودارهای قیمت مشاهده کرد. با این حال، به طور کلی بهترین ترکیب‌ها آنهایی هستند که در بالای یک روند صعودی ظاهر می‌شوند. اینها را می‌توان قابل اعتمادترین انواع الگوی ستاره عصرگاهی در نظر گرفت.

همان طور که اشاره کردیم، الگوی شمعی ستاره عصرگاهی عموماً پس از یک حرکت طولانی‌مدت قیمت در یک روند صعودی دیده می‌شود و منجر  به معکوس شدن روند خواهد شد. در نتیجه زمانی که قصد دارید بعد از یک روند صعودی از تغییر جهت آن مطلع شوید می‌توانید تشکیل ستاره عصرگاهی در ناحیه مقاومت را جستجو کنید.

مقاومت می‌تواند به اشکال مختلفی مانند رشد زیاد، عدد گرد روانی، سطح فیبوناچی و موارد دیگر باشد. هر شکل‌گیری ستاره عصرگاهی در هر یک از اینها محتمل است. در تصویر زیر می‌توانید شکل‌گیری ستاره عصرگاهی بعد از یک روند صعودی، در جایی که سطح مقاومت شکل گرفته است دیده می‌شود.

نمودار قیمت بالا، عملکرد روزانه قیمت قرارداد آتی یورو را نشان می‌دهد. توجه داشته باشید که از پایین سمت چپ شروع می‌شود، می‌توانید ببینید که قیمت‌ها بالاتر رفته‌اند و اکثر شمع‌ها به صورت شمع‌های سبز صعودی دیده می‌شوند. به این ترتیب، نمی‌توان انکار کرد که این بازار روند صعودی داشته است.

مدتی بعد، ما می‌توانیم یک الگوی انگولفینگ بزرگ را ببینیم که حرکت صعودی قیمت را خنثی می‌کند و باعث می‌شود قیمت‌ها عقب‌نشینی کنند و دوباره به سمت پایین‌تر بروند. از اینجا، قیمت‌ها تثبیت می‌شوند و به صورت جانبی حرکت می‌کنند. یک نوسان واضح سطح مقاومت بالا را می‌توان در این نقطه تشخیص داد. این سطح مقاومت در نزدیکی بالای نمودار قیمت با خط افقی قرمز مشخص شده است.

بعداً قیمت‌ها به سمت این سطح مقاومت می‌روند و یک الگوی ستاره عصرانه تکمیل می‌شود. الگوی تکمیل‌شده را می‌توان در ناحیه دایره‌ای زردرنگ مشاهده کرد. بلافاصله پس از اتمام راه‌اندازی ستاره عصرگاهی، قیمت‌ها شروع به کاهش بسیار شدید کردند. این مثال قدرت ترکیب پرایس اکشن سنتی با تحلیل الگوی شمعی را نشان می‌دهد.

بیایید به یکی دیگر از کاربردهای عملی الگوی شمعی Evening Star نگاه کنیم. این بار، آن را با شاخص قدرت نسبی ترکیب می‌کنیم. اندیکاتور RSI یک اندیکاتور مومنتوم است که در سنجش میزان حرکت قیمت بسیار مفید است. به طور دقیق‌تر، می‌تواند به ما بگوید که آیا در صورت حرکت نزولی قیمت، بازار بیش از حد به فروش رسیده است یا در صورت حرکت صعودی قیمت، بیش از حد خرید شده است یا خیر.

شرایط خرید بیش از حد زمانی رخ می‌دهد که اندیکاتور مقدار بالای 70 را ثبت کند. زمانی که اندیکاتور مقدار زیر 30 را ثبت کند، می‌توان گفت بازار اشباع فروش شده است. بیایید به نمودار قیمت طلا مراجعه کنیم.

با شروع از سمت چپ در این نمودار قیمت، می‌توانیم ببینیم که قیمت‌ها به صورت پلکانی بالا رفته‌اند. به عبارت دیگر، قیمت‌ها مجموعه‌ای از حرکت‌های ناگهانی قیمت را به سمت بالا و به دنبال آن حرکت‌های اصلاحی قیمت را به سمت پایین ایجاد کرده‌اند. علاوه بر این، کاملاً بدیهی است که روند کلی بازار صعودی بوده است. توجه داشته باشید که در کل روند، اندیکاتور RSI در حال افزایش بود. این نشان‌دهنده روند صعودی قیمت سالم است. اما به سمت اوج، می‌توانیم ببینیم که یک الگوی شمعی Evening Star روی نمودار قیمت شکل گرفته است. همان طور که این الگوی کندل معکوس در حال تکمیل است، می‌توانیم به RSI نیز توجه داشته باشیم.

توجه داشته باشید که تقریباً در همان زمانی که الگوی ستاره عصرگاهی به تکمیل خود نزدیک می‌شود، RSI در قلمروی اشباع خرید قرار می‌گیرد و از آستانه بالای 70 فراتر می‌رود. این فرصتی عالی برای فروش در بازار بلافاصله پس از اتمام ستاره عصرگاهی فراهم می‌کند. تشکیل ستاره عصرگاهی حتی با وجود اینکه قیمت‌ها پس از تکمیل الگو کمی‌تثبیت شده‌اند، قیمت را کاهش داده است.

حالا بیایید به جلو برویم و ببینیم چگونه می‌توانیم یک استراتژی معاملاتی کامل بسازیم که شامل الگوی معاملاتی ستاره عصرگاهی باشد. استراتژی که ما توضیح خواهیم داد یک روش ساده و در عین حال موثر برای معامله با توجه به الگوی شمعی Evening Star است. این استراتژی در تمام بازه‌های زمانی کار می‌کند. اما باید توجه داشت که در بازه‌های زمانی بالاتر مانند هشت ساعت، روزانه و هفتگی بهترین عملکرد را دارد. این استراتژی شامل سه عنصر فنی ساده است. ابتدا باید وجود یک الگوی ستاره عصرگاهی را در نمودار تأیید کنیم. سپس، به دنبال تشکیل ستاره عصرگاهی که در سطح مقاومت یا نزدیک به آن رخ دهد بگردیم. در نهایت، از میانگین متحرک ساده 50 روزه در استراتژی خود استفاده کنیم.

البته ما از SMA 50 روزه به روشی بسیار متفاوت از حالت عادی استفاده خواهیم کرد. در اکثر شرایط، معامله‌گران از SMA 50 روزه به عنوان فیلتر روند استفاده می‌کنند و فقط در جهت روند بزرگ‌تر معامله می‌کنند. در این مورد، از SMA 50 روزه به عنوان مکانیزم بازگشت میانگین استفاده خواهد شد و به دنبال محو کردن عمل قیمت بالاتر از SMA 50 روزه خواهیم بود. از آنجا که الگوی شمعی Evening Star یک الگوی معکوس نزولی است، ما فقط معاملات کوتاه مدت را با این استراتژی انجام خواهیم داد. بنابراین قوانین زیر را در نظر می‌گیریم:

• یک الگوی ستاره عصرگاهی باید در نمودار قیمت وجود داشته باشد.
• الگوی ستاره عصرگاهی باید در سطح مقاومت یا نزدیک به آن رخ دهد.
• الگوی ستاره عصرگاهی باید بالاتر از SMA 50 روزه کامل شود.
• پس از برآورده شدن تمام این معیارها، یک موقعیت کوتاه ایجاد کنید.
• یک حد ضرر در بالای بالاترین ارتفاع الگوی ستاره عصرگاهی قرار دهید.
• سطح سود بر اساس اندازه کل الگو از بالا به پایین خواهد بود.

همانطور که می‌بینید قوانین این سیستم معاملاتی بسیار ساده است. اما اجازه ندهید سادگی این سیستم شما را فریب دهد. این یک استراتژی تجاری قوی موثر است که با توجه به شرایط مناسب بازار بسیار خوب عمل می‌کند.

نکته‌ای که در رابطه با استراتژی بالا باید به آن توجه کرد این است که برخی از معامله‌گران محافظه‌کارتر ممکن است بخواهند از موقعیت‌های خود فاصله بگیرند. البته نه به این معنی که نسبت پاداش به ریسک را به طور کامل حفظ کنند.

یکی از راه‌هایی که آنها می‌توانند به این هدف برسند این است که در دو قیمت از موقعیت خود خارج شوند.