مدیریت سرمایه در بورس جزو ابتدایی‌ترین و البته مهم‌ترین اصول آموزش بورس است که هر معامله‌گری باید آن را بشناسد. اگر فردی از آموزش این موضوع سر باز بزند، به احتمال زیاد دچار شکست می‌شود و سرمایه خود را از دست خواهد داد. در مقاله امروز قصد داریم به بررسی موضوع مدیریت سرمایه گذاری و اصول مدیریت سرمایه در بورس بپردازیم.
چرا افراد در بورس ناکام می‌مانند؟
افرادی که اخیرا وارد بورس شده‌اند همگی موفق و پرسود نبوده‌اند بلکه کاملا برعکس؛ بسیاری از افراد که با ناآگاهی و با هدف کسب سود یک‌شبه وارد بورس شدند، اکنون با ضرر و زیان سنگینی مواجه هستند که نمی‌دانند چطور باید آن را جبران کرد.
ضرر و زیان متوالی و زیاد یک شکست تلقی می‌شود اما به قول معروف «هر شکستی مقدمه یک پیروزی است». دلیل آن است که شما با هر بار زمین خوردن، تجربه‌ای ارزشمند به دست می‌آورید که می‌توانید آن تجربه را پله‌ای برای اوج‌گیری قرار دهید.
شکست خوردن در بورس دلایل متعددی دارد که یکی از عمده‌ترین دلایل، عدم مدیریت سرمایه در بورس است. در واقع معامله‌گران نوپا، مدام از افراد متبحر در بازار می‌پرسند که چگونه سرمایه خود را مدیریت کنیم و آن را زیاد کنیم؟ این افراد تا حدودی با عنوان مدیریت سرمایه گذاری آشنا هستند اما از جزئیات آن اطلاعی ندارند. اگر شما هم جزو کسانی هستید که عناوینی مانند مدیریت سرمایه در بورس یا مدیریت ریسک و سرمایه به گوش‌تان خورده است، ادامه مطلب را از دست ندهید که قرار است موضوع بسیار مهمی را واشکافی کنیم.
مدیریت سرمایه در بورس
مدیریت سرمایه در بورس یعنی انجام هرکاری که بتوان در پایان هر دوره معاملاتی به سود رسید. این تعریف ساده‌ای از مدیریت سرمایه گذاری بود اما به بیان دقیق‌تر مدیریت کردن سرمایه به کاهش ریسک و افزایش بازده می‌گویند. برای مثال اگر یک ماه معاملاتی را در نظر بگیرید، در پایان ماه باید کم‌ترین میزان ریسک و بیشترین بازده را کسب کنید. در نتیجه شما سرمایه خود را به خوبی مدیریت کرده‌اید.
مدیریت سرمایه چیست؟ ایجاد تناسب سودمند بین دو فاکتور ریسک و بازده را مدیریت سرمایه گویند.
کاهش ریسک و افزایش بازده دو عامل اصلی برای رسیدن به هدف سوددهی هستند. با تعریف این دو فاکتور لازم است یک فاکتور سومی را نیز تعریف کنیم که از همین دو عامل تشکیل می‌شود: عامل نسبت بازده به ریسک.
این عامل به ما می‌گوید که آیا ورود به معامله کار درست و عقلانی است یا خیر؟ بیایید با ذکر یک مثال آن را توضیح دهیم.
فرض کنید می‌خواهید معامله خرید باز کنید. قبل از این کار باید ابعاد آن معامله را بسنجید و حدود سود و ضرر را شناسایی کنید. اگر میزان ضرر بیش از سود بود، این به معنای آن است که نسبت بازده به ریسک شما کمتر از مقدار یک است. در صورتی که در ازای آن معامله میزان سود و ضرر برابر هم بود، این نسبت برابر 1 خواهد بود.
با رجوع به توصیه افراد موفق در بورس می‌بایست نسبت بازده به ریسک برابر یا بیش از 1 باشد تا اجازه ورود به آن معامله را کسب کنید. در غیر این صورت احتمال متضرر شدن بیش از کسب سود خواهد بود.
این مقاله را از دست ندهید: موفقیت در بورس امکان پذیر است؟ چطور در بورس موفق شوم؟
بنابراین با توجه به توضیحات فوق حتما در مدیریت سرمایه خود سه عامل ریسک، بازده و نسبت بازده به ریسک را لحاظ کنید.
اصول مدیریت سرمایه در بورس
اصول مدیریت سرمایه در بورس بحث مهمی است که متاسفانه برخی از معامله‌گران از آن بی‌خبر هستند. اکنون شاید برخی از شما از آموزش بورس و مبانی آن خوشحال باشید اما باید بدانید که تنها دانستن کافی نیست! ما کمی پیش‌تر توضیح دادیم که مدیریت سرمایه چیست و سه فاکتور اصلی برای رسیدن به هدف سوددهی چه چیزهایی هستند؛ اما دانستن این موارد کافی نیست.
در اینجا می‌خواهیم درباره اصول مدیریت سرمایه در بورس صحبت کنیم و نگاهی نزدیک‌تر به دلایل شکست یا موفقیت یک معامله‌گر بیندازیم.
مدیریت ریسک و سرمایه
ریسک در زندگی روزانه ما می‌تواند تحت کنترل قرار گیرد و به نوعی می‌توانیم از آن اجتناب کنیم اما در معاملات این اتفاق نمی‌افتد. در واقع ریسک، عضوی بدیهی در سرمایه‌گذاری است و احتمال بروز آن هرگز به صفر نمی‌رسد.
هدف ما از مدیریت ریسک و سرمایه، کنترل و کاهش ریسک معاملات است. در حقیقت شما با آگاهی داشتن نسبت به میزان ریسک و تناسب آن با سود می‌توانید تصمیم بگیرید که به معامله وارد شوید یا خیر؟ این اختیار می‌تواند انواع معامله‌گران پر ریسک و کم‌ریسک را ایجاد کند.
ممکن است فردی با ریسک بالا به سود برسد یا می‌تواند با ریسک پایین اما بازده خوب به همان سود دست پیدا کند. بهترین گزینه از نظر ما ریسک پایین است، چرا که خطر از دست رفتن سرمایه کاهش پیدا می‌کند و سود ما همچنان به قوت خود باقی می‌ماند.
یکی از دلایل عدم موفقیت در بورس، عدم مدیریت ریسک و سرمایه است. اگر شما نتوانید ریسک معاملات خودتان را کاهش دهید [حتی اگر تا کنون سود بسیاری از این سبک معاملاتی به دست آورده باشید] باز هم خطر از دست دادن سرمایه وجود دارد و ممکن است با یک معامله اشتباه، تمام رشته‌ها را پنبه کنید.
بازده یا سود
سود و بازده دو مفهوم نیستند بلکه یک مفهوم با دو عنوان متفاوت هستند. بازده کمی تخصصی‌تر است و با ریاضیات سر و کار دارد اما سود، بیشتر بر حسب واحد پولی بیان می‌شود. به عنوان مثال یک فرد در ماه گذشته 2 میلیون تومان سود کرده اما بازده آن 5 درصد بوده است.
برای محاسبه بازده می‌توانید از فرمول معروف زیر استفاده کنید:
بنابراین اگر فرد مذکور 40 میلیون تومان سرمایه داشته باشد، با سود 2 میلیونی به بازده 5 درصدی می‌رسد. تنها کافی است 40 میلیون را در مخرج کسر بالا و سود 2 میلیونی را در صورت کسر قرار دهید و حاصل را در 100 ضرب کنید.
اصول مدیریت سرمایه در بورس بر ما حکم می‌کند تا ریسک را کاهش دهیم و بر بازده خود بیفزاییم. بنابراین هرچه عدد بازده در یک دوره معاملاتی مثل یک هفته، یک ماه یا یک سال بیشتر باشد، بهتر است.
مدیریت سرمایه گذاری با کنترل حجم معاملات
یکی دیگر از مفاهیم مهم در بازار بورس حجم معاملاتی است. حجم معاملاتی مشخص می‌کند که شما مایل به وارد کردن چه میزان از سرمایه کل خودتان به معامله هستید. برای درک بهتر می‌توانید حجم را معادل یک قاشق در نظر بگیرید. با پر کردن قاشق و خوردن غذای درون آن، شما یک حجم از غذا را میل کرده‌اید. اکنون اگر بی‌اشتها باشید چه اتفاقی می‌افتد؟ مسلما حجم قاشق خودتان را کمتر در نظر می‌گیرید و اگر اشتها داشته باشید … .
به طریق مشابه سرمایه شما مانند یک ظرف غذا است و حجم معاملاتی قاشقی است که میزان سرمایه شما را وارد معامله می‌کند. حال آن که ظرف غذای شما نیز کلا 100 قاشق ظرفیت دارد. بنابراین با وارد کردن دو واحد حجم به معامله در واقع شما 2 درصد از سرمایه خودتان را درگیر معامله کرده‌اید.
توجه داشته باشید که حجم معامله بالا، ریسک شما را افزایش می‌دهد. درست است که امکان کسب سود و در نتیجه بازده بیشتر فراهم می‌شود اما در مقابل احتمال ضرر کردن نیز افزایش می‌یابد.
نسبت بازده به ریسک در یک معامله
این موضوع را مفصلا توضیح دادیم. اما اکنون شما قادر هستید میزان ریسک و بازده را محاسبه کنید و در نتیجه نسبت مذکور را به دست آورید. زمانی که این نسبت اندازه‌ای بیش از 1 داشت، ورود به معامله توصیه می‌شود.
کاهش سرمایه
کاهش سرمایه یا افت سرمایه این موضوع را به ما خاطر نشان می‌کند که نمی‌توانیم بی‌پروا معامله کنیم و همواره باید نسبت به موجودی خودمان اطلاع به دست آوریم. برای رعایت این اصل از اصول مدیریت سرمایه در بورس پیشنهاد می‌کنیم قبل از شروع دوره جدید معاملات خود (برای مثال در هنگام شروع هفته جدید معاملاتی) یک حد برای بودجه خود مشخص کنید.
آگاهی از آخرین مقالات لیدوما فارکس از اینستاگرام: برای ورود کلیک کنید
به عنوان مثال اگر سرمایه شما 1 میلیون تومان است، در نظر داشته باشید که اگر سرمایه شما تا 600 هزار تومان کاهش داشت، بخشی از معامله‌ها یا تمام معاملات فعال خودتان را متوقف کنید چرا که خطر از دست رفتن سرمایه بیش از پیش حس می‌شود.
جمع‌بندی
مدیریت سرمایه در بورس در ابتدا سخت جلوه می‌کند اما با تمرین و کنترل داشتن روی احساسات می‌توانید آن را فرا بگیرید و در آینده به یکی از موفق‌ترین معامله‌گران بازار بورس بدل شوید. این موضوع یک رویا نیست بلکه با رعایت اصول مدیریت سرمایه در بورس یا همان مدیریت ریسک و سرمایه قادر خواهید بود تا بازده خودتان را افزایش دهید و در کنار آرامش‌خاطر ناشی از کاهش ریسک، به اوضاع و احوال سرمایه‌گذاری خود رسیدگی کنید.
